دواخانه مغزی

تالیف: ترگل شعبانخاني

وَلَقَدْ كَرَّمْنا بَني آدَمَ وَ حَمَلْناهُم فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَيِّبات …

ما فرزند آدم را گرامي داشتيم و او را بر دريا و خشكي سوار كرديم و از خوراكي‌هاي خوب و پاكيزه روزي داديم …      ( الاسراء : 70)

   ما در نظر خداوند، عزيز و گرامي هستيم به اين دليل كه خوراكي‌هايي را روزي ما قرار داده كه بتوانيم با خوردن آنها سلامتي خودمان را حفظ كنيم و بر نيروي عقل و تفكر خود بي‌افزاييم تا بتوانيم مسئوليت‌ها و وظايف‌مان را با فهم و آگاهي به خوبي انجام دهيم.

در اينجا چند ماده غذايي را معرفي مي‌كنم كه حاوي موادي‌اند كه به بازسازي سلول‌هاي مغزي كمك زيادي مي‌كنند و در رشد تفكر و تقويت حافظه ما نقش مهمي دارند. البته اين را هم لازم است اضافه كنم كه تمامي فوايد و اثرات اين مواد را در اين گفتار مطرح نكرده‌ام و بيشتر تأكيدم بر اثرات آنها در ارتباط با فكر و حافظه بوده است. و ديگر اينكه اين مطلب يادمان باشد كه هر ماده غذايي مي‌تواند در بعضي شرايط عوارضي هم داشته باشد و بر اساس قانون هماهنگي براي شخص به خصوصي و يا شرايط خاصي مضر باشد. بنابراين در مصرف هر كدام از اين مواد حد اعتدال را رعايت كنيم و در مصرف هيچكدام زياده روي نكنيم.

   در ابتدا مي‌خواهم كمي از فسفر بگويم كه يك عنصر مهم و مغذي براي سلول‌هاي مغزي است :

فسفر يك غذاي خوشمزه براي سلول‌هاي مغز و اعصاب است و نيروي فكر و تعقل ما را افزايش مي‌دهد. اين ماده معدني همراه با كلسيم باعث رشد و استحكام استخوا ن‌ها و دندان‌ها مي‌شود. فسفر عمل ذخيره انرژي در بدن را به عهده دارد و مثل يك باطري، انرژي حاصل از سوخت و ساز مواد غذايي را ذخيره مي‌كند و موقع نياز سلول‌ها در اختيار آنها قرار مي‌دهد. فسفر در ساختمان اسيد نوكلئيك (RNA و DNA) شركت مي‌كند و همين اسيد نوكلئيك‌ها هستند كه اعمال حياتي سلول را تنظيم مي‌كنند. همچنين در مرحله تقسيم و تكثير سلول‌ها و انتقال توارث دخالت مي‌كند. حالا چند تا سبزي و ميوه و گياه را معرفي مي‌كنم كه با اين موضوع مرتبط‌اند:

كلم جاي خود، ببينيم گُلش چه مي‌كنه؟

   پژوهشگران انگليسي اخيراً اعلام كردند مصرف گل كلم موجب تقويت حافظه و جلوگيري از فراموشي يا آلزايمر مي‌شود. آلزايمر كه تاكنون براي درمان آن داروي مؤثري ارائه نشده، از جمله بيماري‌هاي شايع در بين سالخوردگان است كه به دليل تخريب قسمت‌هايي از مغز كه كنترل تفكر، حافظه و زبان را بر عهده دارد، باعث اختلال فعاليت‌هاي عادي و روزمره افراد مسن مي‌شود. به گزارش خبرگزاري فرانسه از لندن، انجمن سلطنتي داروسازي انگليس اعلام كرد تحقيقات درباره مصرف اين گونه سبزيجات، پشتوانه علمي لازم را در تأييد فرضيه اثر مثبت آنها در درمان آلزايمر فراهم‌كرده‌است. پژوهشگران مي‌گويند بررسي عصاره و تركيبات موجود در گل كلم نشان داده كه حاوي موادي است كه در برخي موارد، درست مشابه داروهاي مورد استفاده در درمان بيماري آلزايمر عمل مي‌كند. نتايج اين تحقيقات در كنفرانس داروسازي انگليس كه در منچستر برگزار شد، ارائه گرديد.

به گفته محققين بيشترين تركيبات فعال در فرآيند تقويت حافظه در گياهان خانواده كلم به ويژه گل‌كلم وجود دارد و مصرف دراز مدت و منظم آن احتمالاً در كاهش پيشرفت آلزايمر در سيستم اعصاب مركزي بدن نقش مهمي خواهد داشت.

ولي اين گِرد همان گردوست (هر گِردي گردو نيست)

   اگر اين گِرد را كه به چهار مغز معروف است از پوستش درآوريد طوري كه سالم بماند و خوب به آن نگاه كنيد درست شكل مغز آدم مي‌ماند. به دليل اين تشابه آن را براي اين ناحيه از بدن مفيد مي‌دانند، حتي در هوميوپاتي، دارويي از گردو به عنوان تقويت‌كننده قواي مغزي تهيه مي‌كنند. گردو به دليل وجود فسفر در آن كه غذاي سلول‌هاي مغزي است، يكي از بهترين مواد غذايي براي بهبود تفكر بشمار مي‌رود و قواي دِماغي و نيروي تعقل را تقويت مي‌كند. مخصوصاً اگر با انجير خورده شود، يك دوپينگ مغزي به حساب مي‌آيد.

 گردو سرشار از ويتامين هاي A,B,E و از همه مهم‌تر ويتامين F است و املاحي مثل آهن، روي و مس دارد. اين ماكت مغزي حاوي روغن امگا 3 است و  ابتلا به اختلالات مغزي و بيماري‌هاي قلبي را كاهش مي‌دهد. با همه خواص ميوه اين درخت كه همه آن را هم نگفتم توصيه مي‌كنم زير درخت آن كه زيبا و سايه‌گستر است، هرگز نخوابيد چون چوب، برگ، ميوه و صمغ درخت گردو دائماً جوهر فرّاري در هوا منتشر مي‌كند كه چه بسا اگر شب در زير آن بخوابيد و صبح بيدار شويد، عقل و حواس خود را از دست بدهيد. در ضمن در خوردن آن هم زياده روي نكنيد چون باعث تورم و سوزش زبان، سقف دهان و لثه‌ها مي‌شود.

از نوع فرنگي شو بخور

   بر اساس تحقيقات دانشمندان، دانشجويان و افرادي كه تمرينات فكري مي‌كنند، بهتر است توت فرنگي را فراموش نكنند چرا كه خوردن اين ميوه باعث تأمين فسفر مورد نياز مغزشان مي‌شود. البته اين خانم فرنگي خواص زيادي دارد و براي اينكه دست كم گرفته نشود كمي از بقيه فوايداش را هم مي‌گويم. مثلاً منبع خوبي از فيبر، ويتامينC، پتاسيم …  و آنتي اكسيدان‌ها (لاژيك اسيد و آنتوسيانين) است كه باعث سلامت قلب و كاهش خطر ابتلا به انواع سرطان مي‌شود. همچنين به دليل داشتن ويتامين B در كاهش اضطراب و سستي مؤثر است. و ويتامينA  موجود در آن موجب تقويت چشم‌ها مي‌شود.

عدسي خوراكي نه چشمي

   مي‌گويند عدس از لحاظ خاصيت و پروتئين و اسيدهاي آمينه مورد نياز بدن، با گوشت برابري مي‌كند. به خاطر همين آن را «گوشت گياهي» لقب داده‌اند. عدس بيشتر داراي ويتامين‌هاي A وB  همچنين آهن، كلسيم و از همه مهم تر فسفر(380 ميلي گرم در هر 100 گرم) مي‌باشد. تقويت كننده مغز است و حافظه را نيرو مي‌دهد. اگر كارهاي فكري زياد انجام مي‌دهيد مصرف آن را آن هم به صورت عدسي كه به مذاقم خيلي خوشمزه است، توصيه مي‌كنم. درضمن به خاطر ويتامين A موجود در عدس براي كم‌خوني بسيار مفيد است.

فقط دود نكن بخورش!

   كندر گياهي صمغ مانند است كه از درختان بدست مي‌‏آيد و در خيلي از مواقع با بخور دادن آن يا سوزاندنش براي بوي خوش و ضدعفوني‌كردن فضا استفاده مي‌شود. كندر حاوي مواد مغذي دريايي به‌خصوص فسفر است در نتيجه پژوهشگران گياه‌شناسي به اين نتيجه رسيده‌اند كه خوردن آن (نصف نخود در روز) به تفكر و تقويت حافظه كمك زيادي مي‌كند و حتي اگر خانم‌هاي باردار از آن مصرف كنند بر جنين اثر مي‌گذارد و باعث افزايش هوش و ادراك فرزندشان مي‌شود.

حديثي است از حضرت علي(ع) كه سه چيز حافظه را تقويت مي‌كند : 1- قرائت قرآن 2- خوردن عسل و 3- جويدن كندر

اگر مي‌خواهي ستاره‌ها را تو روز ببيني …

   تحقيقات نشان داده‌اند هليله سياه براي تقويت ذهن، حافظه و حواس ظاهري و باطني مفيد است و به آشفتگي‌هاي ذهني و اختلالات حواس كمك مي‌كند. هليله باعث تصفيه سموم از بدن، بخصوص خون و شستشوي كامل معده مي‏شود و جريان انرژي حياتي در بدن را متعادل مي‌سازد. از ديگر فوايد بارز هليله تقويت چشم‌ها و بالابردن قدرت ديد است. قديمي‏ها مي‏گفتند كه هر كس مدتي از اين گياه مصرف كند، مي‌تواند ستاره‏ها را در روز ببيند. هليله داراي انواع ديگري به نام هاي هليله زرد، هليله كابلي و چيني نيز مي باشد. به خاطر طعم تلخ هليله، مي‏توانيم كمي از آن را به همراه شير يا ماست ميل كنيم.

از امام رضا (ع) روايت شده: روزي جمعي از طبيبان در محضرايشان از خواص چندين دارو صحبت مي‌كردند و بر آنها تأكيد داشتند، تا اينكه حضرت فرمودند كه نمي‌دانم چرا هليله را فراموش كرده‌ايد!؟

گوتوكولا به جاي كوكاكولا

   برگ اين گياه شبيه به دو نيمكره مغز است. بر اساس تحقيقات پژوهشگران گوتوكولا (1) روي بافت مغز عمل مي‏كند و آن را تحريك مي‌نمايد و در نتيجه براي توسعه شعور، ادراك و حافظه كمك بسيار مؤثري است. همچنين فشار و خستگي را تسكين مي‏دهد، ذهن را آرام مي‌‌كند و به جريان يافتن انرژي در مغز، بين نيمكره‏هاي راست و چپ ياري مي‏رساند. اين گياه به‏ علاوه يك ضداحتقان است و براي آرام كردن مشكلات سينوسي هم مورد استفاده قرار مي‏گيرد. ولي از بين خواص متعدد گوتوكولا تأثير اصلي آن بيشتر روي ذهن و آگاهي است. از آنجا كه اين گياه را مي‏توان به صورت جوشانده نيز مصرف كرد، نوشيدن يك فنجان از آن، خواب عميق و راحت در شب و بيداري هوشيارانه را به هنگام صبح فراهم مي‏‌كند. در آخر بايد بگويم كه در اين مقاله از گياهان و سبزيجات حاوي فسفر و حافظ مغز گفتم. اگر خدا بخواهد شايد در گفتار ديگري خواص اين گونه مواد را در غذاهاي دريايي مثل انواع ماهي، ميگو و جلبك‌هاي دريايي و … مطرح كنم.

تندرست و تيزهوش باشيد

 1-  Gotukola