به قلم : پِریا (شباب حسامی)
رژیم نوح آموز مغز می گوید : کلماتی که خداوند درباره تغذیه به حضرت نوح فرمود، کامل ترین و عالی ترین نسخه تغذیه‌ای برای توانمند سازی و فعال سازی مغز انسان است. البته این دستور کامل شامل همه جسم انسان می شود منتهی در نوح آموز مغز، تأکید نگارنده ، به تأثیر گذاری این رژیم در ارتباط با مغز ، هوشیاری و تفکر است.
بر اساس علم جدید تغذیه ، مغز برای سالم ماندن و افزایش کارایی خود، سه نیاز حیاتی دارد . اگر این نیاز ها به درستی و باندازه کافی پاسخ داده شوند، تضمین سلامت و بازسازی و فعال شدن مغز ( البته صرفاً از جنبه تغذیه‌ای) تأمین می شود . نیاز های ضروری مغز، برای سالم و توانمند زیستن آن کدام است ؟
نیاز اول :
مغز سالم ، نیازمند بدن سالم است. این را از قدیم هم گفته اند و جدیدی ها هم همچنان می گویند . مشابهات آن هم در فرهنگ های مختلف ، متعدد است مثل عقل سلیم در بدن سالم ، روح فعال در بدن فعال و هکذا . پس اولین نیاز ضروری مغز و عقل و فکر سالم ، بدن سالم است .
نیاز دوم :
آنتی‌اکسیدان‌هاست . در دومین شماره نوح آموز درباره آنتی‌اکسیدان‌ها با هم حرف زدیم. این ها موادی هستند که بطور خلاصه از پیر و فرسوده شدن جسم انسان و طبعاً مغز او جلوگیری کرده و همچنین بر فعال سازی و بهبود فعالیت ها و ارگان‌های مختلف بدن، به طور تعیین کننده‌ای تأثیر می‌گذارند. فرق یک ماشین نو و کار نکرده با ماشینی که سال ها کار کرده چیست؟ آنتی‌اکسیدان ها می‌توانند ماشین کهنه و فرسوده جسم انسان را مجدداً به حالت اولیه نزدیک کرده ، تازه و نو کنند .
دانش مدرن تغذیه مغز هم ، اذعان دارد، که آنتی‌اکسیدان‌ها یکی از مبانی حیات سالم و فعال مغز است .
آنتی‌اکسیدان‌ها همان طور که از پیر شدن جسم جلوگیری می کنند سبب جلوگیری از پیر شدن مغز هم می‌شوند. به عبارتی، آنتی‌اکسیدان‌ها هم مغز را جوان می کنند و هم موجب حیات دوباره آن می شوند . بدن انسان برای سلامتی خود به پروتئین احتیاج دارد. نقش آنتی‌اکسیدان‌ها برای مغز مانند نقش پروتئین است برای بدن .
و سومین نیاز : از دیدگاه متخصصان قرن اخیر ، امگا سه یکی از مؤثر ترین و مهم ترین نیاز های مغز انسان است تا حدی که در ردیف یکی از نیاز های ضروری آن قرار گرفته است. این موضوع صرفاً به مغز ختم نمی شود ، بلکه امگا سه یکی از نیاز های حساس و چند جانبه کل جسم انسان معرفی شده است . در سال های اخیر هم کتاب های زیادی در این‌باره نوشته شده و موضوع تا جایی پیش رفته که رژیم های استاندارد تحت عنوان امگا سه و با موضوعیت آن طراحی و در سطح بین المللی عرضه شده است .
رژیم نوح آموز ، کامل ترین پاسخ ممکن را به این سه نیاز مغز که البته سه نیاز حیاتی برای سلامتی کل ارگان های بدن هم می‌باشد، داده است . از آخری (که خودش هم در حروف لاتین آخری است) شروع کنیم. از امگا سه.
امگا سه، نوعی چربی است که مهم ترین و اصلی ترین منبع آن ماهی و غذاهای دریایی است . خوب ، خوردن ماهی و غذاهای دریایی هم یکی از بارزترین وجوه توصیه خداوند به حضرت نوح است و بنابراین یکی از پایه های رژیم نوح آموز محسوب می شود.
در رژیم نوح آموز علاوه بر توصیه هایی که به تأمین روغن‌های سازنده و مثبت منجر می‌شود ، اثری از چربی های ویرانگر و مضر دیده نمی شود . بیایید کمی وارد موضوع شویم.
نقش امگا سه برای مغز مثل نیاز ماشین به روغن است . آن هم روغن مخصوص ماشین نه هر روغنی . اگر بجای روغن ماشین در آن روغن نباتی بریزید ، به این می گویند روغن ویرانگر . این می تواند پس از مدتی به ویرانی ماشین شما منجر شود. اگر به جای روغن‌های سازنده از روغن های مضر و تخریب کننده استفاده کنید بدن شما فرسوده و تخریب خواهد شد . عکس موضوع هم درست است .
مغز انسان چرب ترین بخش وجود انسان است و حدوداً ۶۰ درصد آن از مواد چرب ساخته شده است. ملکول های چربی علاوه بر تعیین میزان و تعداد ساخت عبور دهنده های (نرونی) مغز قادرند هورمون ها و ژن هایی را تولید کنند که به نوبه خود باعث می شود مغز دچار رکود یا فعالیت شده و حتی خلق و خوی انسان را خوب یا بد کنند. به همین دلیل اگر چربی وارد شده به بدن از نوع مخرب باشد ، این کار بیشترین تأثیرات منفی خود را بر مغز شما و بنابراین بر کارکرد ها ، رفتار ها و خلق و خوی شما به جا خواهد گذاشت . ما عموماً بدترین چربی ها را به خورد مغز و بدن خود می دهیم . چربی های اشباع شده حیوانی مانند چربی لبنیات و گوشت ، اسید های چرب ترانس مثل چربی غذا های کنسرو شده و غذا های سرخ شده ، روغن های هیدروژنه مثل مایونز و مارگارین و روغن های گیاهی امگا ۶ مثل روغن آفتابگردان و ذرت . این ها از جمله چربی های کم و بیش مضری محسوب می شوند که تأثیرات نامطلوبی را بر مغز و بدن بجا می گذارند . هیچ یک از این چربی ها در رژیم نوح آموز (توصیه‌های خداوند به نوح ( ع ) ) وجود ندارد و برعکس، بهترین چربی‌های مورد نیاز مغز و بدن در این رژیم به وفور یافت می شود. چربی های سازنده‌ای مانند EPA ، DHA اسید لینولئیک ( که هر سه تایشان شکل هایی از امگا سه هستند ) و نیز چربی های اشباع نشده تک، مانند روغن زیتون که از جمله روغن های سودمند و فعال کننده برای مغز و بدن می‌باشد. تأثیر این چربی های سودمند و نیز تأثیر مخرب چربی های مضر بر مغز به قدری است که متخصصان تغذیه را در زمان ما شوکه کرده است.این موضوع آنقدر مهم است که یکی از متخصصان تغذیه این طور نتیجه گیری می کند :
« نوع چربی که شما از هنگام تولد تا روز مرگ به مغز خود می‌رسانید، مهم ترین تصمیمی است که جهت رشد و شکوفایی یا مرگ و نیستی مغز خودتان اتخاذ می‌کنید » هر گاه مغز انسان از چربی های بد انباشته شود و یا با چربی های خوب تغذیه نشود ، به تدریج توان و کارایی خود را از دست خواهد داد . در چنین وضعیتی غشاء خارجی سلول های مغزی و دندریت‌هایی که برای ایجاد ارتباط بیشتر ( و بنابراین افزایش کارایی مغز ) باید به اطراف کشیده شوند در جای خود خشک می شوند . حتی جریان شیمیایی موجود در عبور دهنده های نرونی ، خشک شده و مقداری از مدار خود را از دست می دهند …
مغز انسان حتی در دوره کهنسالی هم می تواند با تغذیه از چربی های سازنده و مثبت ، مجدداً به بازسازی خود دست بزند و دوباره رشد کند.
موضوع چربی های مخرب و سازنده ، بحث مفصل تری را می طلبد که ان‌شاء‌ا… در نوشته دیگری هر چه عمیق تر به آن وارد خواهیم شد . در آن صورت شما هر چه بیشتر مطمئن می‌شوید که کلامی که خداوند به نوح(ع) فرموده است ، چقدر کامل ، همه جانبه و بدون نقص است .
اما خلاصه اینکه برای داشتن مغزی سالم ، توانمند و فعال هر چه بیشتر از روغن های امگا سه (هر سه نوع آن) استفاده کنید. به عبارتی مصرف ماهی (و روغن ماهی) و دیگر محصولات دریایی و همچنین سبزی ها را (که دارای نوع زنجیر کوتاه امگا سه هستند و بدن آن ها را به زنجیره بلند امگا سه تبدیل می کند) افزایش دهید . روغن زیتون ( و زیتون )، روغن کانولا و دانه های کتان را به روغن های مایع دیگر ترجیح دهید ( روغن کتان و کانولا مقدار زیادی امگا سه دارند ) و در کنار این ها از روغن های مضری که به آن ها اشاره کردیم ، هر چه کمتر استفاده کنید . بیشتر روغن های مایعی که ما استفاده می کنیم دارای مقادیر زیادی امگا ۶ می باشند و امگا ۶ یکی از قاتلان مغز و سلامتی انسان است مگر اینکه در نسبت درستی (با امگا سه) مصرف شود.
نیاز دوم و سوم حیاتی مغز ، سلامت عمومی بدن و وجود آنتی‌اکسیدان‌هاست که در مقالات قبلی کم و بیش مورد بحث قرار گرفته است.
باید گفت که رژیم نوح آموز از هشت طریق کلی و از ده ها مسیر فرعی به سلامتی ، توانمند سازی و افزایش کارایی جسم و ذهن انسان منجر می شود که در این گفتار یا گفتار مشابه حداکثر می توان ، فهرست این طرق را ذکر کرد چون باز کردن هر یک از آن ها ، جداً نیازمند نوشتن کتاب های متعدد است که در تقدیر بنده نیست . اما حداقل می توان روش های کلی این اثرگذاری را نام برد .
رژیم نوح آموز از طرق زیر تأثیرات چند جانبه ای را بر سلامتی و توانمندی انسان بر جا می گذارد :
- تأمین نیاز های پروتئینی ، چربی ها ، هیدرات های کربن ، آنهم از نوع خالص ، زنده و طبیعی آن
- تأمین کامل ویتامین ها و مواد معدنی از نوع خالص ، طبیعی و با کیفیت آن
- تأمین روغن های سازنده و فعال کننده مغز و جسم و رعایت نسبت متعادل و ترمیم کننده روغن های امگا سه و امگا شش
- اشباع بدن از انواع مختلف و مورد نیاز آنتی‌اکسیدان‌ها ( عوامل جوانی و سازندگی بدن )
- فراوانی فیبر گیاهی بعنوان یکی از عناصر پر اهمیت در فعالیت طبیعی جسم
- تعادل قند خون و تغذیه بدن با قند های مثبت ( موضوع تعادل قند آنقدر مهم است که بعضی از دانشمندان علت اصلی پیر شدن انسان را، به هم ریختگی تعادل قند خون می دانند )
- نوع ترکیب بسیار سازگار و مکملی مواد غذایی با همدیگر ( این مواد حالتی تمام کننده و پوشش دهنده برای همدیگر داشته و تلفیق آن ها دارای بیشترین هماهنگی ممکن است )
- افزایش انرژی بدن و صرف این انرژی در امور حیاتی مورد نیاز بدن (مانند مصرف انرژی برای دفع مواد سمّی، توکسین‌ها و تفاله های کشنده از بدن)
نشریه تفکر متعالی شماره چهار – تابستان ۸۵
