دواخانه مغزی

تالیف: ترگل شعبانخانی

وَلَقَدْ کَرَّمْنا بَنی آدَمَ وَ حَمَلْناهُم فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَیِّبات …

ما فرزند آدم را گرامی داشتیم و او را بر دریا و خشکی سوار کردیم و از خوراکی‌های خوب و پاکیزه روزی دادیم …      ( الاسراء : ۷۰)

   ما در نظر خداوند، عزیز و گرامی هستیم به این دلیل که خوراکی‌هایی را روزی ما قرار داده که بتوانیم با خوردن آنها سلامتی خودمان را حفظ کنیم و بر نیروی عقل و تفکر خود بی‌افزاییم تا بتوانیم مسئولیت‌ها و وظایف‌مان را با فهم و آگاهی به خوبی انجام دهیم.

در اینجا چند ماده غذایی را معرفی می‌کنم که حاوی موادی‌اند که به بازسازی سلول‌های مغزی کمک زیادی می‌کنند و در رشد تفکر و تقویت حافظه ما نقش مهمی دارند. البته این را هم لازم است اضافه کنم که تمامی فواید و اثرات این مواد را در این گفتار مطرح نکرده‌ام و بیشتر تأکیدم بر اثرات آنها در ارتباط با فکر و حافظه بوده است. و دیگر اینکه این مطلب یادمان باشد که هر ماده غذایی می‌تواند در بعضی شرایط عوارضی هم داشته باشد و بر اساس قانون هماهنگی برای شخص به خصوصی و یا شرایط خاصی مضر باشد. بنابراین در مصرف هر کدام از این مواد حد اعتدال را رعایت کنیم و در مصرف هیچکدام زیاده روی نکنیم.

   در ابتدا می‌خواهم کمی از فسفر بگویم که یک عنصر مهم و مغذی برای سلول‌های مغزی است :

فسفر یک غذای خوشمزه برای سلول‌های مغز و اعصاب است و نیروی فکر و تعقل ما را افزایش می‌دهد. این ماده معدنی همراه با کلسیم باعث رشد و استحکام استخوا ن‌ها و دندان‌ها می‌شود. فسفر عمل ذخیره انرژی در بدن را به عهده دارد و مثل یک باطری، انرژی حاصل از سوخت و ساز مواد غذایی را ذخیره می‌کند و موقع نیاز سلول‌ها در اختیار آنها قرار می‌دهد. فسفر در ساختمان اسید نوکلئیک (RNA و DNA) شرکت می‌کند و همین اسید نوکلئیک‌ها هستند که اعمال حیاتی سلول را تنظیم می‌کنند. همچنین در مرحله تقسیم و تکثیر سلول‌ها و انتقال توارث دخالت می‌کند. حالا چند تا سبزی و میوه و گیاه را معرفی می‌کنم که با این موضوع مرتبط‌اند:

کلم جای خود، ببینیم گُلش چه می‌کنه؟

   پژوهشگران انگلیسی اخیراً اعلام کردند مصرف گل کلم موجب تقویت حافظه و جلوگیری از فراموشی یا آلزایمر می‌شود. آلزایمر که تاکنون برای درمان آن داروی مؤثری ارائه نشده، از جمله بیماری‌های شایع در بین سالخوردگان است که به دلیل تخریب قسمت‌هایی از مغز که کنترل تفکر، حافظه و زبان را بر عهده دارد، باعث اختلال فعالیت‌های عادی و روزمره افراد مسن می‌شود. به گزارش خبرگزاری فرانسه از لندن، انجمن سلطنتی داروسازی انگلیس اعلام کرد تحقیقات درباره مصرف این گونه سبزیجات، پشتوانه علمی لازم را در تأیید فرضیه اثر مثبت آنها در درمان آلزایمر فراهم‌کرده‌است. پژوهشگران می‌گویند بررسی عصاره و ترکیبات موجود در گل کلم نشان داده که حاوی موادی است که در برخی موارد، درست مشابه داروهای مورد استفاده در درمان بیماری آلزایمر عمل می‌کند. نتایج این تحقیقات در کنفرانس داروسازی انگلیس که در منچستر برگزار شد، ارائه گردید.

به گفته محققین بیشترین ترکیبات فعال در فرآیند تقویت حافظه در گیاهان خانواده کلم به ویژه گل‌کلم وجود دارد و مصرف دراز مدت و منظم آن احتمالاً در کاهش پیشرفت آلزایمر در سیستم اعصاب مرکزی بدن نقش مهمی خواهد داشت.

ولی این گِرد همان گردوست (هر گِردی گردو نیست)

   اگر این گِرد را که به چهار مغز معروف است از پوستش درآورید طوری که سالم بماند و خوب به آن نگاه کنید درست شکل مغز آدم می‌ماند. به دلیل این تشابه آن را برای این ناحیه از بدن مفید می‌دانند، حتی در هومیوپاتی، دارویی از گردو به عنوان تقویت‌کننده قوای مغزی تهیه می‌کنند. گردو به دلیل وجود فسفر در آن که غذای سلول‌های مغزی است، یکی از بهترین مواد غذایی برای بهبود تفکر بشمار می‌رود و قوای دِماغی و نیروی تعقل را تقویت می‌کند. مخصوصاً اگر با انجیر خورده شود، یک دوپینگ مغزی به حساب می‌آید.

 گردو سرشار از ویتامین های A,B,E و از همه مهم‌تر ویتامین F است و املاحی مثل آهن، روی و مس دارد. این ماکت مغزی حاوی روغن امگا ۳ است و  ابتلا به اختلالات مغزی و بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد. با همه خواص میوه این درخت که همه آن را هم نگفتم توصیه می‌کنم زیر درخت آن که زیبا و سایه‌گستر است، هرگز نخوابید چون چوب، برگ، میوه و صمغ درخت گردو دائماً جوهر فرّاری در هوا منتشر می‌کند که چه بسا اگر شب در زیر آن بخوابید و صبح بیدار شوید، عقل و حواس خود را از دست بدهید. در ضمن در خوردن آن هم زیاده روی نکنید چون باعث تورم و سوزش زبان، سقف دهان و لثه‌ها می‌شود.

از نوع فرنگی شو بخور

   بر اساس تحقیقات دانشمندان، دانشجویان و افرادی که تمرینات فکری می‌کنند، بهتر است توت فرنگی را فراموش نکنند چرا که خوردن این میوه باعث تأمین فسفر مورد نیاز مغزشان می‌شود. البته این خانم فرنگی خواص زیادی دارد و برای اینکه دست کم گرفته نشود کمی از بقیه فوایداش را هم می‌گویم. مثلاً منبع خوبی از فیبر، ویتامینC، پتاسیم …  و آنتی اکسیدان‌ها (لاژیک اسید و آنتوسیانین) است که باعث سلامت قلب و کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان می‌شود. همچنین به دلیل داشتن ویتامین B در کاهش اضطراب و سستی مؤثر است. و ویتامینA  موجود در آن موجب تقویت چشم‌ها می‌شود.

عدسی خوراکی نه چشمی

   می‌گویند عدس از لحاظ خاصیت و پروتئین و اسیدهای آمینه مورد نیاز بدن، با گوشت برابری می‌کند. به خاطر همین آن را «گوشت گیاهی» لقب داده‌اند. عدس بیشتر دارای ویتامین‌های A وB  همچنین آهن، کلسیم و از همه مهم تر فسفر(۳۸۰ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم) می‌باشد. تقویت کننده مغز است و حافظه را نیرو می‌دهد. اگر کارهای فکری زیاد انجام می‌دهید مصرف آن را آن هم به صورت عدسی که به مذاقم خیلی خوشمزه است، توصیه می‌کنم. درضمن به خاطر ویتامین A موجود در عدس برای کم‌خونی بسیار مفید است.

فقط دود نکن بخورش!

   کندر گیاهی صمغ مانند است که از درختان بدست می‌‏آید و در خیلی از مواقع با بخور دادن آن یا سوزاندنش برای بوی خوش و ضدعفونی‌کردن فضا استفاده می‌شود. کندر حاوی مواد مغذی دریایی به‌خصوص فسفر است در نتیجه پژوهشگران گیاه‌شناسی به این نتیجه رسیده‌اند که خوردن آن (نصف نخود در روز) به تفکر و تقویت حافظه کمک زیادی می‌کند و حتی اگر خانم‌های باردار از آن مصرف کنند بر جنین اثر می‌گذارد و باعث افزایش هوش و ادراک فرزندشان می‌شود.

حدیثی است از حضرت علی(ع) که سه چیز حافظه را تقویت می‌کند : ۱- قرائت قرآن ۲- خوردن عسل و ۳- جویدن کندر

اگر می‌خواهی ستاره‌ها را تو روز ببینی …

   تحقیقات نشان داده‌اند هلیله سیاه برای تقویت ذهن، حافظه و حواس ظاهری و باطنی مفید است و به آشفتگی‌های ذهنی و اختلالات حواس کمک می‌کند. هلیله باعث تصفیه سموم از بدن، بخصوص خون و شستشوی کامل معده می‏شود و جریان انرژی حیاتی در بدن را متعادل می‌سازد. از دیگر فواید بارز هلیله تقویت چشم‌ها و بالابردن قدرت دید است. قدیمی‏ها می‏گفتند که هر کس مدتی از این گیاه مصرف کند، می‌تواند ستاره‏ها را در روز ببیند. هلیله دارای انواع دیگری به نام های هلیله زرد، هلیله کابلی و چینی نیز می باشد. به خاطر طعم تلخ هلیله، می‏توانیم کمی از آن را به همراه شیر یا ماست میل کنیم.

از امام رضا (ع) روایت شده: روزی جمعی از طبیبان در محضرایشان از خواص چندین دارو صحبت می‌کردند و بر آنها تأکید داشتند، تا اینکه حضرت فرمودند که نمی‌دانم چرا هلیله را فراموش کرده‌اید!؟

گوتوکولا به جای کوکاکولا

   برگ این گیاه شبیه به دو نیمکره مغز است. بر اساس تحقیقات پژوهشگران گوتوکولا (۱) روی بافت مغز عمل می‏کند و آن را تحریک می‌نماید و در نتیجه برای توسعه شعور، ادراک و حافظه کمک بسیار مؤثری است. همچنین فشار و خستگی را تسکین می‏دهد، ذهن را آرام می‌‌کند و به جریان یافتن انرژی در مغز، بین نیمکره‏های راست و چپ یاری می‏رساند. این گیاه به‏ علاوه یک ضداحتقان است و برای آرام کردن مشکلات سینوسی هم مورد استفاده قرار می‏گیرد. ولی از بین خواص متعدد گوتوکولا تأثیر اصلی آن بیشتر روی ذهن و آگاهی است. از آنجا که این گیاه را می‏توان به صورت جوشانده نیز مصرف کرد، نوشیدن یک فنجان از آن، خواب عمیق و راحت در شب و بیداری هوشیارانه را به هنگام صبح فراهم می‏‌کند. در آخر باید بگویم که در این مقاله از گیاهان و سبزیجات حاوی فسفر و حافظ مغز گفتم. اگر خدا بخواهد شاید در گفتار دیگری خواص این گونه مواد را در غذاهای دریایی مثل انواع ماهی، میگو و جلبک‌های دریایی و … مطرح کنم.

تندرست و تیزهوش باشید

 ۱-  Gotukola

نشریه تفکر متعالی شماره پنج – پاییز ۸۵